Alinea
Praktijk voor coaching

Hechting en neurotransmitters

In dit stuk schrijf ik iets over de belangrijkheid van hechting, steun en veiligheid voor de ontwikkeling van een kind. Wanneer deze elementen ontbreken, kan een kind overlevingspatronen ontwikkelen om de bestaansleegte te verhullen. 

65% van de wereldbevolking is veilig gehecht. 

Ik ben oké

Hechting wordt gedefinieerd als onvoorwaardelijke acceptatie van een kind door de primaire verzorgers. Dit geeft het kind de ervaring dat het goed is zoals het is, ongeacht wat het doet of voelt. Ouders geven de (onbewuste) boodschap dat er altijd een veilige haven is waar het kind terecht kan en een stevige basis waaruit het kan vertrekken. Hierdoor voelt het kind zich beschermd en geborgen. 

Ik ben veilig 

Deze primaire ervaringen helpen bij het ontwikkelen van een innerlijk werkmodel voor hechting. Hierdoor leert een kind hoe de wereld in elkaar zit in termen van veiligheid en hoe mensen met elkaar omgaan met betrekking tot interactie, serieus nemen, goedkeuring en onvoorwaardelijke acceptatie. Bij hechting gaat het erom dat je je niet alleen veilig voelt bij de ander, maar ook dat je goed jezelf kunt zijn.

Ik ben de moeite waard, dus ik kan ook op mezelf vertrouwen

Oxytocine 

Als we het hebben over de biologie van hechting, dan hebben we het vaak over het knuffelhormoon oxytocine. Wanneer een baby geboren wordt en borstvoeding krijgt, maakt de moeder een grote hoeveelheid oxytocine aan. Dit gebeurt ook bij de baby. Deze oxytocine zorgt ervoor dat moeder en baby aan elkaar gehecht raken en zich verbonden voelen. 

Dit gebeurt ook bij de vader als hij het kind aanraakt en het kind zich aangeraakt voelt. Dit gebeurt echter alleen als de relatie tussen de ouders goed is. Als de ouders geen liefdevolle relatie hebben, dan zal de oxytocine niet pieken bij de vader bij het aanraken van het kind, waardoor hij minder aan het kind gaat hechten.

Oxytocine speelt niet alleen een belangrijke rol bij de hechting tussen ouders en kinderen, maar ook in onze verbondenheid met andere mensen. Als mensen elkaar aanraken, geruststellen of een arm om elkaar heen slaan, wordt oxytocine aangemaakt.

Cortisol

Cortisol is een stresshormoon dat het mogelijk maakt om langere tijd alert te zijn. Dit hormoon wordt aangemaakt in de bijnierschors en het niveau ervan kan worden beïnvloed door onveilige hechting. Mensen met onveilige hechting hebben vaak problemen met de regulatie van oxytocine, waardoor hun cortisolspiegel hoger is en hun oxytocinespiegel lager. Onveilige hechting kan worden veroorzaakt door grote gebeurtenissen, maar ook door een langdurige omgeving waarin de ouders niet goed reageren op het kind, zoals het negeren of niet serieus nemen van de behoeften van het kind. Als dit in de kindertijd gebeurt, kan het probleem met de oxytocine-spiegel de rest van het leven bestaan.

Oerbrein en amygdala

Het brein is continu bezig met het analyseren van de informatie die binnenkomt. Als het brein bepaalt dat iets onveilig is, wordt er een signaal gegeven aan de amygdala. De amygdala is een gebied in de hersenen dat verantwoordelijk is voor de reacties op gevaar, zoals vechten, vluchten of bevriezen.

Dit proces kan goed worden waargenomen bij wilde dieren die op de vlucht zijn voor gevaar. Als een kind of dier in zijn jonge jaren vaak en chronisch aan gevaar wordt blootgesteld, kan er een “hypergesensitiseerde amygdala” ontstaan. Dit betekent dat de amygdala te snel en te vaak wordt geactiveerd, zelfs in situaties waarin er geen gevaar meer aanwezig is.

Serotonine en dopamine

Wanneer mensen of dieren in een stressvolle omgeving opgroeien, kan er een verstoring ontstaan in hun systeem van neurotransmitters. Dit kan leiden tot een lage oxytocine (het knuffelhormoon), hoog cortisol (wat alertheid veroorzaakt), een verhoogde alertheid van de amygdala (waardoor men zich in een vecht- of vluchtmodus kan bevinden) en een lage serotonine en dopamine. Serotonine is een neurotransmitter die bepaalt of iets veilig of onveilig is, waarbij een lage hoeveelheid gepaard gaat met een minder gevoel van veiligheid. Dopamine is verantwoordelijk voor het prettig of onprettig voelen, een lage hoeveelheid kan leiden tot onprettige gevoelens.

Mensen die zich onprettig en gestrest voelen vanwege hun biologische aanleg en opvoeding geschiedenis, zoeken vaak manieren om hun pijn te verdoven. Dit kan in de vorm van keihard werken, veel sporten of veel seks zijn, omdat dit endorfine, een lichaamseigen pijnstiller, aanmaakt. 

Ook alcohol en drugs worden vaak gebruikt als verdovende middelen. Dit betekend niet dat een onveilige hechting per definitie leid tot een alcohol of drugsverslaving. 

Conclusie 

Je onveilig en gauw angstig voelen?, de theorie  van hechting en neurotransmitters kan hier een verklaring voor zijn.
Mild zijn voor jezelf, dat is een les die ik hier weer uit leer 😉

Deel dit artikel met anderen